معنی ضرب المثل فارسی؛ قمپز در کردن - گردشیا

تاریخچه ضرب المثل قُمپز در کردن

بیشتر انسان ها دوست دارند از خود تعریف نمایند و کارهای بسیار سخت و قهرمانانه که انجام نداده اند را به خود نسبت دهند و خود را نزد دوستان و فامیل، مهم و بزرگ جلوه بدهند. این افراد تصور می نمایند که با گفتن چنین حرف هایی اسرار صحبت هایشان فاش نمی گردد. اما سخت در اشتباه اند و بالاخره حقیقت امر نمایان می گردد.

وقتی شخصی در جمعی این چنین سخنانی را به خود نسبت می دهد، افراد آن جمع لبخندی زیر لب می زنند و به یکدیگر اشاره می نمایند و می گویند: طرف قمپز در می نماید. به این معنی که حرف هایش صحت ندارد و توخالی و پوچ است.

لغت قمپز برگرفته از نوعی توپ جنگی است که در کوهستان ها کاربرد داشته و حتی کشور عثمانی در آن موقع ها در مقابل جنگ با کشور ایران از آن استفاده نموده است.

جالب این جا است که در این توپ گلوله ای گذاشته نمی شد و خرابی به وجود نمی آورد، فقط در آن باروت بسیاری تعبیه می کردند و پارچه هایی را با فشار داخل این وسیله جنگی قرار می دادند. بعد به آن چند ضربه محکم می زدند که کاملا محکم و سفت گردد. بعد از این کارها، توپ را در کوهستان قرار داده و با آتش زدن مواد داخل توپ، صدای مهیبی آن منطقه را فرا می گرفت و ترس به جان سربازان دشمن می افتاد.

در روایات آمده است که در جنگ هایی که بین کشور ایران و کشور عثمانی اتفاق افتاده است، عثمانی ها از این وسیله برای ترس انداختن در جان و دل سپاهیان ایرانی استفاده می کردند. اما رفته رفته ایرانیان غیور و میهن پرست به راز این وسیله جنگی پی می برند و هر زمان که صدای ناخوشایند و وحشتناک این وسیله را می شنیدند با خونسردی کامل لبخند زده و به یکدیگر می گفتند: نترسید، قُمپوز در می نمایند. گلوله ندارد و پوچ است.

این داستان به تدریج به صورت ضرب المثل در بین مردم ایران رواج پیدا کرد.