عوامل، علائم و راه های درمان در واکنش آلرژیک چیست
به گزارش گردشیا، سیستم ایمنی بدن مسئول دفاع از بدن در برابر باکتری ها و ویروس ها است. در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن در برابر موادی که معمولاً خطری برای بدن انسان ندارند، واکنش نشان خواهد داد. این مواد به عنوان آلرژن شناخته می شوند و هنگامی که بدن به آن ها واکنش نشان می دهد، نتیجه واکنش آلرژیک است.
واکنش آلرژیک چیست؟
سیستم ایمنی بدن مسئول دفاع از بدن در برابر باکتری ها و ویروس ها است. در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن در برابر موادی که معمولاً خطری برای بدن انسان ندارند، واکنش نشان خواهد داد. این مواد به عنوان آلرژن شناخته می شوند و هنگامی که بدن به آن ها واکنش نشان می دهد، نتیجه واکنش آلرژیک است.پزشک با گرفتن شرح حال از شما، واکنش های آلرژیک را تشخیص می دهد. اگر دچار واکنش آلرژیک شده اید؛ پزشک ممکن است سوالاتی در مورد اینکه آیا قبلا هم دچار چنین واکنشی شده اید یا خیر؟ یا اینکه سابقه چنین واکنشی در خانواده شما وجود دارد یا نه؟ از شما بپرسد. اگر واکنش های آلرژیک شما شدید باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد که لیستی از علائم و مواردی از آلرژن ها که ممکن است در محل زندگی شما وجود داشته باشد و شما نسبت به آن آلرژی دارید را تهیه کنید.
چه عواملی باعث واکنش آلرژیک می شود؟
پزشکان نمی دانند چرا برخی از افراد دچار آلرژی می شوند. به نظر می رسد حساسیت در خانواده ها وجود دارد و می تواند ارثی باشد. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده آلرژی دارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به حساسیت هستید.اگرچه دلایل ایجاد حساسیت تعیین نیست، اما برخی از مواد وجود دارد که معمولاً باعث واکنش آلرژیک می شوند.
علائم واکنش آلرژیک از خفیف تا شدید فرق دارد. این علائم اغلب به علائم سرماخوردگی شباهت دارند.
افرادی که حساسیت دارند معمولاً به یک یا چند مورد زیر حساسیت دارند:
* شوره حیوان خانگی
* نیش زنبورها یا نیش حشرات دیگر
* غذاهای خاص، از جمله آجیل یا صدف
* داروهای خاص مانند پنی سیلین یا آسپرین
* گیاهان خاص
* گرده یا کپک
علائم واکنش آلرژیک چیست؟
علائم واکنش آلرژیک از خفیف تا شدید فرق دارد. این علائم اغلب به علائم سرماخوردگی شباهت دارند. اگر برای اولین بار در معرض آلرژن قرار بگیرید، علائم شما ممکن است خفیف باشد. در صورت تماس مکرر با ماده آلرژی زا این علائم می تواند بدتر شود.علائم واکنش آلرژیک خفیف شامل:
* کهیر (لکه های قرمز خارش دار روی پوست)
* خارش
* گرفتگی بینی (معروف به رینیت)
* راش
* خارش گلو
* آبریزش یا خارش چشم
* راش و خارش گلو از علائم واکنش آلرژیک خفیف هستند.
علائم واکنش آلرژیک شدید شامل:
* گرفتگی شکم یا درد
* درد یا گرفتگی در قفسه سینه
* اسهال
* مشکل بلع
* سرگیجه
* ترس یا اضطراب
* برافروختگی صورت
* حالت تهوع یا استفراغ
* تپش قلب
* تورم صورت، چشم ها یا زبان
* ضعف
* خس خس سینه
* مشکل در تنفس
* بیهوشی
واکنش آلرژیک شدید و ناگهانی می تواند ظرف چند ثانیه پس از قرار گرفتن در معرض ماده حساسیت زا ایجاد شود. این نوع واکنش آنافیلاکسی نام داشته و منجر به بروز علائم تهدید کننده حیات، از جمله تورم مجاری تنفسی، عدم توانایی در تنفس و افت ناگهانی و شدید فشار خون می شود.
اگر این نوع واکنش آلرژیک را تجربه کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. بدون درمان، این شرایط در عرض 15 دقیقه منجر به مرگ می شود.
پزشک ممکن است بخواهد آزمایشاتی را برای تعیین علت آلرژی شما انجام دهد.
رایج ترین انواع آزمایش های آلرژی عبارتند از:
آزمایشات پوستی : پزشک پس از خراشیدن پوست مقدار کمی آلرژن پروتئینی را در تماس با محل خراش قرار می دهد. اگر حساسیت داشته باشید در محل خراش ضایعات پوستی و کهیر ایجاد خواهد شد. علاوه بر تزریق ممکن است ماده آلرژی زا روی پوست به صورت پچ پوستی قرار داده شود.
Challenge test
آزمایش خون: آنتی بادی ای که هنگام حساسیت در خون آزاد می شود، تحت عنوان ایمونوگلوبولین (IgE) شناخته می شود. در آزمایش خون IgE خاصی (sIgE) در خون مقدار گیری می شود.
آزمایش های پوستی بیشتر برای تشخیص موارد زیر به کار می فرایند:
* آلرژی های غذایی (مانند صدف و یا بادام زمینی)
* گرده، حساسیت به حشرات و حیوانات
* آلرژی به پنی سیلین
* آلرژی به زهر (مانند نیش های پشه یا نیش زنبور)
* درماتیت تماسی بر اثر آلرژی (ایجاد بثورات پوستی بر اثر دست زدن به یک ماده حساسیت زا)
Challenge test در تشخیص آلرژی غذایی مفید است. در این تست، فرد مواد غذایی آلرژی زا را برای چند هفته از رژیم غذایی خود حدف می کند و سپس توجه می کند که بعد از چند هفته و آغاز مجدد آن مواد غذایی علائم وی دوباره آغاز می شود یا خیر.
در آزمایش خون پزشک به بررسی آنتی بادی هایی که در برابر ماده آلرژی زا در بدن فرد ساخته شده است می پردازد. آنتی بادی پروتئینی است که بدن برای مبارزه با مواد مضر تولید می کند. از آزمایش خون وقتی استفاده می شود که آزمایش پوست قابل استفاده نباشد یا غیر ممکن باشد.
تشخیص های افتراقی
سرماخوردگی: آبریزش بینی، عطسه و سرفه از علائم شایع آنها هستند که در سرماخوردگی و عفونت سینوس نیز اتفاق می افتند. علایم همراه می تواند در افتراق بین بیماری ها کمک کند. به عنوان مثال، آلرژی می تواند باعث خارش پوست و چشم شود. سرماخوردگی می تواند باعث بدن درد و تب شود. عفونت سینوس معمولا با ترشحات غلیظ و زرد از بینی همراه است. آن می تواند در طولانی مدت سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و مستعد ابتلا به عفونت های ویروسی کند که ویروس سرماخوردگی یکی از آن هاست.سرفه آلرژیک: هنگامی که فردی مبتلا به آلرژی فصلی در معرض آلرژن قرار گیرد، راه های هوایی تنگ شده و منجر به سرفه می شود. تب یونجه می تواند نشانه هایی مانند عطسه، سرفه مزمن و تنگی نفس ایجاد کند. تب یونجه مسری نیست، اما می تواند ناراحت کننده باشد. بر خلاف سرفه های مزمن، سرفه ناشی از آن و تب یونجه موقتی است و تنها در زمان های خاصی از سال که گیاهان گل می دهند علائم آن را تجربه می کنید. علاوه بر این، آلرژی فصلی می تواند باعث آسم شود، و آسم می تواند موجب سرفه شود.
برونشیت: برونشیت می تواند ناشی از ویروس و باکتری و یا آلرژی باشد که دو نوع دارد. نوع اول، برونشیت حاد، معمولا پس از چند روز یا چند هفته بهبود می یابد. برونشیت مزمن می تواند به مدت چندین ماه، پایدار باشد و اغلب عود می کند. سرفه تنها علامت مشترک بین برونشیت مزمن و حاد است. قرار گرفتن در معرض آلرژن هایی که در محیط خانه یا کار یافت می شوند مانند دود سیگار، آلودگی هوا، گرد و خاک، گرده گیاهان و گازهای شیمیایی، شایع ترین علت برونشیت مزمن هستند.
چگونه یک واکنش آلرژیک درمان می شود؟
اگر واکنش آلرژیک دارید و نمی دانید چه چیزی باعث آن می شود؛ ممکن است لازم باشد به پزشک مراجعه کنید تا علت آلرژی شما را تعیین کند. اما اگر آلرژی شما شناخته شده است و علائم شما خفیف باشد، ممکن است نیازی به مراقبت های پزشکی نداشته باشید.در بیشتر موارد، آنتی هیستامین های بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین می توانند برای کنترل واکنش های آلرژیک خفیف موثر باشند.
اگر شما واکنش آلرژیک شدید دارید یا فردی را می شناسید که دچار واکنش های شدید آلرژیک است باید نحوه انجام مراقبت های اورژانسی را بدانید؛ علاوه بر آن باید قادر به انجام CPR (احیای قلبی-ریوی) باشید.
مدیریت و درمان آلرژی
بیشتر آلرژی ها با اجتناب از آلرژن ها، داروها و تغییرات شیوه زندگی قابل کنترل هستند. درمان های آلرژی شامل موارد زیر است:اجتناب از آلرژن ها: به طور کلی بهترین و مهم ترین گام در جلوگیری از واکنش های آلرژیک و کاهش علائم، دوری از مواد حساسیت زا و آلرژن ها است.
داروها: بسته به آلرژی، داروها می توانند به کاهش واکنش سیستم ایمنی بدن و کاهش علائم کمک کنند که به شکل قرص، شربت و اسپری بینی استفاده می شود.
داروهای ضد آلرژیک عبارتند از:
* آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین (Benadryl)
* کورتیکواستروئیدها
* سیتریزین (Zyrtec)
* لوراتادین (Claritin)
* کرومولین سدیم (Gastrocrom)
* ضد احتقان (Afrin, Suphedrine PE, Sudafed)
* تعدیل کننده های لوکوترین (Singular, Zyflo)
ایمونوتراپی: برای درمان آلرژی های شدید یا آلرژی هایی که هیچگاه به طور کامل از بین نمی فرایند، ایمونوتراپی با آلرژن توصیه می شود. این درمان شامل تزریق عصاره آلرژن تخلیص شده است که طی دوره چند ساله داده می شود. شکل دیگر ایمونوتراپی قرصی است که زیر زبان قرار می گیرد. داروهای زیر زبانی برای درمان آلرژی به گرده گیاهان استفاده می شود.
اپی نفرین: داروی نجات بخش در واکنش های آلرژیک شدید
افرادی که مبتلا به آلرژی شناخته شده هستند و می دانند که ممکن است در برخورد با آلرژن دچار شوک آنافیلاکتیک (واکنش آلرژیک شدید و ناگهانی) شوند اغلب با خود داروهای اضطراری به همراه دارند. مانند سرنگ آماده تزریق اپی نفرین (EpiPen). اپینفرین داروی نجات بخش است زیرا در هنگام واکنش های شدید آلرژیک راه های هوایی را باز می کند و فشار خون را بالا می برد. چنین فردی ممکن است برای استفاده از دارو به کمک شما نیاز داشته باشد. اگر فرد هوشیار نباشد، باید:
* آنها را در سطح صاف به پشت قرار دهید.
* پاهای آنها را بالا ببرید.
* دور آنها یک پتو یا روکش بپوشانید.
* این اقدامات به جلوگیری از شوک کمک می کند.
* داروهای ضد هیستامین برای کنترل واکنش های آلرژیک خفیف را خریداری کنید.
درمان های خانگی و تغییر شیوه زندگی: کاهش رطوبت در منطقه ها مرطوب مانند حمام و آشپزخانه با استفاده از فن تهویه هوا و رطوبت گیر، جایگزینی فرش و موکت با کف پوش سخت، شستن ملحفه ها و اسباب بازی ها، استفاده از فیلتر هوا
چگونه می توان از یک واکنش آلرژیک جلوگیری کرد؟
پس از شناسایی حساسیت خود می توانید:* از قرار گرفتن در معرض آلرژن خودداری کنید.
* اگر در معرض آلرژن هستید، از مراقبت های پزشکی لازم اطلاع داشته و در صورت لزوم به کار بگیرید.
* داروهای لازم برای درمان آنافیلاکسی را به همراه داشته باشید.
* شما ممکن است قادر نباشید تا به طور کامل از واکنش های آلرژیک جلوگیری کنید؛ اما انجام این مراحل می تواند به شما در جلوگیری از واکنش های آلرژیک آینده کمک کند.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت درمانکده
سایت دکترتو
منبع: راسخون