خروج از سادگی های سینما - گردشیا

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، فیلم سینمایی خروج آخرین ساخته ابراهیم حاتمی کیا و تهیه نمایندگی حبیب والی نژاد برای اولین بار در ایران به صورت آنلاین اکران شد. ابراهیم حاتمی کیا، کارگردانی که ساخت فیلم های انقلابی و پرماجرایی را در کارنامه هنری اش دارد و در جشنواره سال جاری هم با خروج بسیار خبرساز شد. فیلم خروج راوی روایت خروج مردمی معترض به شرایط حساس کنونی از دنیای بی ملاحظه ای است که مسوولان ناتوان این کشور مسبب آن هستند؛ داستانی که در آن عده ای کشاورز در یک مطالبه گری صنفی قصد سفر به تهران برای دیدار با رییس جمهوری را دارند. فرامرز قریبیان، پانته آ پناهی ها، جهانگیر الماسی، گیتی قاسمی، محمدرضا شریفی نیا، مهدی فقیه، سام قریبیان، محمد فیلی، آتش تقی پور، اکبر رحمتی، رامین پورایمان، محسن صادقی نسب و... از جمله بازیگرانی هستند که در فیلم خروج حاتمی کیا به ایفای نقش پرداخته اند. به بهانه اکران آنلاین این فیلم، گفت وگویی با محمد برادران، مدیر جلوه های ویژه این فیلم که پیروز به دریافت سیمرغ بلورین از سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر شد، داشته ایم که در ادامه می خوانید.

آقای برادران چطور شد که شما به پروژه خروج پیوستید و تصمیم گرفتید در آخرین اثر آقای حاتمی کیا با ایشان همکاری داشته باشید؟ همکاری با ایشان برای شما چطور بود؟

تقریبا تیر سال گذشته از دفتر آقای حاتمی کیا با من تماس گرفته شد و من را دعوت به همکاری کردند؛ البته آقای حاتمی کیا پیش از این کار من را در فیلم تنگه ابوقریب دیده بودند و با من آشنایی داشتند و این موقعیت برای من بسیار درخشان بود و خیلی راضی شدم که امکان کار کنار یکی از کارگردانان عظیم سینما و آموختن از ایشان را پیدا نموده ام. ما نزدیک به دو ماه پیش فراوری، دورخوانی فیلمنامه و طراحی فراوری داشتیم. جاده مرگ که در فیلم مشاهده می کنید چندین بار در پیش فراوری به صورت پیش نمایش سه بعدی شکل گرفت و به نمایش درآمد. باید بگویم که جاده مرگ به طور کل سی جی یا انیمیشن است، زیرا آقای حاتمی کیا به من گفتند که امکان فیلمبرداری این سکانس ها، هم به دلیل خطرناک بودن کار و هم اینکه شخصیت هایی که در این راستا بازی می نمایند پیرمرد بودند، عملا وجود نداشت. یکی دیگر از چالش های کار ما، آب بود. یکی از سختی های کار سه بعدی شبیه سازی سیالات، تخریب و دود و اینطور چیزهاست. متن اصلی فیلم هم آب بود و به هیچ صورتی امکان نادیده دریافت یا حذف کردن آن وجود نداشت و اگر به درستی درنمی آمد، می توانست بسیار خطرناک باشد. موضوع دیگر پنبه بود زیرا در آن منطقه و در آن فصل مزرعه پنبه وجود نداشت. طراح صحنه کار بسیار کوشش کردند که مزرعه پنبه در آنجا پیدا نمایند ولی متاسفانه هیچ مزرعه پنبه ای به این شکل وجود نداشت. به همین ترتیب هر سکانسی از فیلم که پنبه در آن هست نیز سی جی است؛ چه نماهای نزدیک و چه نماهای لانگ شات. البته باید این نکته را یادآور شوم که ما در مرحله پیش فراوری همه موضوعاتی را که اشاره کردم، تست کردیم و با موافقت آقای حاتمی کیا وارد مرحله فراوری و فیلمبرداری شدیم. این شیوه از کار هم برای خود ما و هم آقای حاتمی کیا ریسک عظیمی به حساب می آمد و ما با توان و تکیه بر کار گروهی همکاران توانستیم کار جلوه های ویژه را پیش ببریم. کار ما احتیاج به سخت افزارهای گسترده ای داشت که استودیوی ما به این سخت افزار ها مجهز بود و ما به یاری آنها به خوبی توانستیم از عهده کار بربیاییم. یکی دیگر از چالش های کار ما قطارهای موجود در فیلم بود که تمامی آنها که تا نیمه های اثر نیز وجود دارد به صورت سی جی است. امکان حضور هلی کوپتر درآن منطقه وجود نداشت، دو هلی کوپتری که وجود دارد نیز سی جی است.

باید بگویم حجم کار به شدت بالا بود و مشکل فراوری نیز در این بین وجود داشت. دوستان تا جایی که امکان داشت سکانس های گوناگون را فیلمبرداری می کردند اما بعضی از سکانس ها واقعا مشکل بود و به صورت طبیعی درنمی آمد. برای مثال نماهای لانگ شاتی که در پاسگاه وجود دارد، به این شکل نبود. شکل پاسگاه بسیار ساده و یک طبقه ای بود که با یاری کروماکی به شکلی که در حال حاضر دیده می گردد، درآمد. خروج تجربه خوبی بود زیرا آقای حاتمی کیا به ما اعتماد می کردند و ما هم خداراشکر توانستیم با یاری یک تیم 18نفره کار را به خوبی پیش ببریم. ما گاهی تا 12ساعت کار می کردیم تا بتوانیم اثر را به انتها برسانیم.

همانطور که خودتان اشاره کردید شما تجربه آثاری همچون تنگه ابوقریب را در کارنامه کاری خود دارید و این فیلم جلوه های ویژه بسیار متفاوت تری از فیلم خروج داشت؛ تجربه کدام یک از این آثار برای شما چالش بر انگیز و سخت تر تلقی می گردد؟

در هر زمانی، هر پروژه ای با خود چالش هایی را به همراه دارد. برای مثال در پروژه، انفجار، عظیم ترین چالش ما به حساب می آمد. شاید ما پیش از این هم تجربه هایی داشتیم ولی نه به آن شدت خصوصا با سختگیری ها و دقت های آقای ملکان. من درس های عظیمی از آن پروژه گرفتم. در تنگه ابوقریب 40 درصد کار برعهده ما و

60 درصد بر عهده آقای مطوری بود و دوستان دیگری که نام شان در تیتراژ ذکر شده کار خاصی به آن شکل انجام ندادند. در آن پروژه ما سختی های عظیمی داشتیم؛ از انفجار تانک گرفته تا بمب، تخریب و دود غلیظ.

نکته ای که باید بدان اشاره کنم این است که همه در فیلمی مانند تنگه ابوقریب انتظار جلوه های ویژه را داشتند و به طور کلی جلوه های ویژه در فیلم های جنگی مانند این کار بسیار به چشم می آید؛ اما در فیلم خروج اتفاق دیگری افتاد و ما به فراوری، تدارکات و صحنه یاری کردیم و باید بگویم که ما عملا کار طراحی صحنه انجام می دادیم؛ البته که از نظر مجید علی اسلام، طراح صحنه کار بسیار استفاده کردیم و خیلی طراحی ها با موافقت ایشان شکل می گرفت اما موضوعی که در فیلم خروج خیلی جلب توجه نمی نماید جلوه های ویژه آن است.

یکسری از پلان ها در دنیای واقعی نشدنی است ولی در این پروژه هیچ پلانی در واقعیت دور از نظر نیست و همه چیز از یک روال عادی پیروی نموده و مخاطب تصور می نماید دیوار پاسگاه، آب، هلی کوپتر و باقی موارد وجود داشته و طبق معمول سینما از آن فیلمبرداری شده است؛ اما در دنیای عظیم سینما چینش و کنار هم قرار دریافت این همه اجزای بصری امکان پذیر نیست؛ به همین دلیل است که جلوه های ویژه در سطح جهانی در یک سوله انجام می گردد اما درخروج دوستان فراوری بسیار زحمت کشیدند؛ از تیم کارگردانی گرفته تا بازیگران و صدا. ماه های ابتدایی گرمای اذیت نماینده و در ماه های پایانی سرمای سوزناک واقعا دوستان را آزار داد. با این حال جلوه های ویژه یاریی بود تا آنها کمی راحت تر کارهای خود را انجام دهند. مطمئنا فیلم به فیلم و پلان به پلان برای ما تجربه است. هر فیلم سختی ها و چالش های خاص خود را دارد؛ حتی فیلم های کوتاه و اتفاقاتی رخ می دهد که ما شاید تا پیش از این آن را تجربه ننموده بودیم.

خود شما استاد این کار هستید اما فکر می کنم در کنار سختی های فراوان، در کار جلوه های ویژه جذابیت های بسیار نیز وجود دارد؛ اینطور نیست؟

بله، دقیقا همینطور است. خوبی کار جلوه های ویژه این است که وقتی پلانی تمام می گردد، آن آماده است و تیم نتیجه را می بیند و همه از آن انرژی می گیرند. باید بگویم که آخرین اثر آقای حاتمی کیا 480 پلان دارد که جزو معدود فیلم ها با این تعداد پلان در سینمای ایران است. این فیلم پلان های ویژوآل بسیاری داشت و به جرات می توانم بگویم جزو چند فیلم رجحان است که ویژوآل های بسیار سختی داشت. برای مثال ما یک سکانس فول سی جی داشتیم که به جز سختی های کار خودمان یک تیم انیمیشن هم در کنار تیم مان بود تا جاده مرگ را پیش ببریم. در این جاده تمامی بازیگران و تراکتورها اسکن سه بعدی شدند، بعد از این آنها را مدل سازی کردیم و با متریال مراحل فنی را پیش بردیم. در نهایت چند روز لوکیشن مدنظر آقای حاتمی کیا را اسکن کردیم زیرا منطقه جغرافیایی برایشان اهمیت داشت؛ یعنی تمام کوه ها، تپه ها و آسفالت از قبل اسکن سه بعدی شده بود و در کنار کار نهاده شد. این سکانس ها در نوع خود یک پروژه به حساب می آمد که به کار زیادی احتیاج داشت.

آقای برادران! شما برای جلوه های ویژه فیلم خروج سیمرغ بلورین دریافت کردید. خود شما تصور می کردید که جایزه جشنواره سال جاری را دریافت کنید و به طور کلی جایزه صندلی بسیار زیادی در کارنامه کاری شما دارد یا اینکه فقط نیروی محرکه ای در فرایند کاری شما به حساب می آید؟

نمی گردد گفت دریافت جایزه بی تاثیر است و قطعا تاثیرات خود را گذاشته و می گذارد. به طور کلی باید بگویم که در ایران استودیوهای جلوه های ویژه به صورت پیشرفته خیلی وجود ندارد و همه افرادی که در این حوزه فعالیت دارند با هم آشنا هستند و پروژ ه هایی که به دست می گیرند را به اطلاع یکدیگر می رسانند. دوستان من به اتفاق در جشن خانه سینما در سال 98 این احتمال را می دادند که جایزه جلوه های ویژه برای فیلم خروج به من تعلق می گیرد زیرا در جریان کار و پیچیدگی های خاص فیلم بودند؛ البته سیاست های خاصی هم در جشنواره وجود دارد، برای مثال فردی که در سالی سیمرغ بگیرد، سال بعد دیگر سیمرغ دریافت نمی نماید یا اینکه کسی که قرار است سیمرغ بگیرد، حتما باید یک سابقه نامزدی در کارنامه سینمایی خود داشته باشد. به طور کلی شرایط به گونه ای پیش رفت که من احتمال می دادم سیمرغ جشنواره سی وهشتم را دریافت خواهم کرد ولی من تا لحظه آخر امیدی نداشتم و گمان می کردم که ممکن است در لحظه آخر تغییری ایجاد گردد.

دیده شدن کار ما که به صورت تیمی است در هر اثری بسیار امیدوارنماینده است و بچه ها بسیار انرژی می گیرند. کار جلوه های ویژه فقط کار من نیست و من شاید گروه را مدیریت می کنم و دیده شدن کار یعنی دیده شدن تمامی اعضای گروه. این جایزه واقعا برای ما انرژی زا بود زیرا بچه ها بسیار کوشش می کردند که جشنواره را از دست ندهیم و همانطور که اشاره کردید، این جایزه نیروی محرکه ای است هم برای تیم و هم اینکه نشان بدهد در ایران هم کارهای گروهی می تواند پیروز گردد. من فکر می کنم فردی که هر سال در جشنواره حضور دارد یا کارهایش کاندیدای دریافت جایزه می گردد، بیشتر دیده می گردد و کارهای بهتر و عظیم تری در پروژه های گوناگون به او محول می گردد. اگر من در فیلم تنگه ابوقریب کاندیدا نمی شدم نمی توانستم جایزه این بخش از جشنواره را دریافت کنم و شاید آقای حاتمی کیا نیز این کار را به عهده فرد باتجربه تری می گذاشت.

به عنوان سوال آخر این موضوع را مطرح می کنم که فیلم خروج به صورت آنلاین اکران شد. نظر شما دراین باره چیست؟ فکر می کنید با این شیوه اکران می تواند مورد استقبال مخاطب قرار بگیرد؟

سیاسی بودن چهره ابراهیم حاتمی کیا و خود فیلم حساسیت های گسترده ای درباره فیلم به وجود آورده است اما خیلی راضی هستم که این رخ داد، زیرا آقای حاتمی کیا در هر عرصه ای در کار خود به نوعی پیشگام است و هم اکران آنلاین و هم مجموعه کارهایی که در جلوه های ویژه در فیلم خروج رخ داد، به نوعی برای اولین بار در ایران به کار گرفته شده است. اگر حرف و حدیث ها و دشمنی ها درباره این فیلم اجازه دهد، به امید خدا این اثر دیده خواهد شد. این بحث های حاشیه ای اگر بیش از این ادامه پیدا کند به ضرر سینمای آنلاین می گردد ولی اگر همه بدنه اکران سینما پشت این قضیه باشند و سینمای آنلاین را به یاری مردم بالا بکشند، مطمئنا این کار هم باب می گردد مانند نتفلیکس. این روزها وی او دی ها به رسانه های عظیمی تبدیل شده اند که با حمایت بهتر می توانند حتی به عنوان تهیه نمایندگان آثار فعالیت نمایند. عظیمان زیادی در این اثر حضور دارند از جمله استاد فرامرز قریبیان که خود من از ایشان سر صحنه درس اخلاق می گرفتم. همکاران خودمان به دلیل دشمنی با یک جبهه ای، زحمات تمام عوامل را نادیده و زیر سوال می برند. باید بگویم در حق تیم فراوری در جشنواره فیلم فجر واقعا اجحاف شد و حداقل این دوستان باید در رشته کاری خود کاندیدا می شدند. احتمالا به این دلیل این اتفاق نیفتاد که داوران کار تیم فراوری را به درستی درک نکردند. ان شاءالله که این فیلم دیده گردد و مخاطبان از دیدن آن لذت ببرند.

محمد برادران طراح جلوه های ویژه بصری سینماست. در سابقه اش آهنگسازی هم به چشم می خورد. چند سال قبل در فیلم سینمایی بی بی گرده فعالیت داشت اما اولین حضور جدی اش فیلم تنگه ابوقریب بود که باعث شد خیلی ویژه مورد توجه قرار بگیرد. او در جشن دنیای تصویر (جشن حافظ) برنده تندیس بهترین دستاورد فنی و هنری برای تنگه ابوقریب، در جشن سینمای ایران نامزد تندیس بهترین جلوه های بصری برای تنگه ابوقریب ودر جشنواره فیلم فجر نامزد سیمرغ بلورین بهترین جلوه های ویژه بصری برای تنگه ابوقریب شد.

منبع : صبح نو

بازگشت به صفحه رسانه ها