نوجوانان باید از روند واقعی توسعه یافتگی یا نیافتگی کشورها آگاه شوند، صورت بندی عقلانی تر مطالب در قالب کتاب - گردشیا

با میثم مهدیار درباره اهمیت نهادینه شدن اعتمادبه نفس بویژه در نوجوانان از همین دوران نوجوانی به وسیله مطالعه کتاب گفت وگو نموده ایم که در ادامه می خوانید:

- شما در کلاس های استعمارشناسی اردوی سه روزه هیس طوری به مسئله اعتمادبه نفس اشاره کردید و آن را راه برون رفت از بحران استعمار دانستید. چرا این موضوع را برای مخاطب نوجوان خود گفتید؟ چه ارتباطی بین گروه سنی نوجوان و داشتن اعتمادبه نفس ملی می بینید؟

مسئله اینجاست که اولین قدم استعمار برای غلبه بر ملت هایی که می خواهد آنها را استثمار و مستعمره کند این است که مقاومت شان را بشکند؛ یعنی هر جایی که ورود نموده و مقاومتی وجود داشته این مقاومت را بشکند؛ چرا که درنهایت این مقاومت ها هزینه استعمار را بالا برده و در خیلی جاها استعمار را به انتها رسانده است. به این علت اولین راهبرد استعمار این است که مقاومت را بشکند و کسانی می توانند در برابر استعمار مقاومت نمایند که درواقع خودآگاهی و خودباوری در مواجهه با آن داشته باشند. این خودآگاهی و خودباوری اعتمادبه نفسی به آنها می دهد و بخش زیادی از این اعتمادبه نفس برمی گردد به ریشه های تاریخی ای که افراد برای خود قائل هستند. اگر به زبان استعاری بگوییم یعنی هرچقدر ریشه های یک درخت عمیق تر باشد، امکان اینکه در برابر باد و طوفان مقاومت بیشتری کند افزایش پیدا می نماید.

برای نسل نوجوان ما که آینده سازان این جامعه هستند باید معین گردد این چیزی که به آن توسعه یافتگی دنیا غرب و توسعه نیافتگی دنیا سوم می گویند در چه روندهایی رخ داده و پویشی مثل هیس طوری نشان می دهد که نه توسعه و پیشرفت دنیا مادی غرب صرفاً براساس عقلانیت و آزادی بوده و نه عقب ماندگی دنیا سوم صرفاً درون زاد و براساس مسائل داخلی بوده است. درک توسعه غرب در شرایط استعماری و درک مسائل دنیا سوم در یک چهارچوب استعماری یاری می نماید که ریشه های یک استعمار و امکان های عبور برای نوجوانان بیشتر و بهتر معین گردد و اعتمادبه نفسی برای آنها به وجود می آورد که درباره مسائل فکر نمایند و خلاقیت داشته باشند.

- کتاب خواندن بویژه کتاب های تاریخی چقدر می تواند به مسیر نهادینه شدن اعتمادبه نفس فردی و گروهی و ملی در نوجوانان در قبال وطن شان نقش داشته باشد؟

کتاب فارغ از محتوای آن، معیار و چهارچوبی منطقی برای فرد در مواجهه با رسانه های دیجیتال یا جمعی فراهم می نماید؛ اینکه کتاب، عرضه مطالب را در یک قالب عقلانی تری صورت بندی می نماید. از این جهت به نسبت رسانه های تصویری یا رسانه های دیجیتال رویکرد منطقی تری به مسائل ارائه می دهد. از سمتی دیگر وقتی محتوای کتاب با بحث های تاریخی گره بخورد و یاری کند این ریشه های تاریخی به وسیله خود بچه ها باز گردد، ریشه های تاریخی که سبب مسائل و اتفاقات اکنون شده یا به آن جهت بدهد، درنتیجه خواندن کتاب و متون تاریخی باعث آشنایی با مسیری که جامعه و فرهنگ کشور ما یا حتی تاریخ دنیا طی نموده است تا به اینجا برسد می گردد، به تعبیری می تواند هویت ساز باشد و این هویت می تواند امکان هایی برای آینده سازی ایجاد کند.

- در مسیر تبیین مسائل تاریخی و ایجاد درک و فهم تاریخ در نوجوانان، مدرسان و پژوهشگرانی مانند شما نقش خود را ایفا می نمایند. در این روند چه نقشی برای داستان نویسان قائل هستید؟ آیا داستان های تاریخی هم می توانند همپای کتاب های تاریخی غیرداستانی، نوجوانان را به سوی آگاهی تاریخی سوق دهند؟

نوجوانان با قصه بیشتر ارتباط برقرار می نمایند و عرضه تاریخ در چهارچوب دراماتیک قصه پردازی شده برای بچه ها بهتر است و آنها را بیشتر به خودش جذب می نماید.

- مجموعه کتاب سرگذشت استعمار را در ارائه تاریخ استعمار آن هم به مخاطب نوجوان امروز، چطور ارزیابی کردید؟

نویسنده تلاش بسیار زیادی نموده و تلاشش هم مؤثر بوده است که بتواند وقایع تاریخی را در خط سیر مرتبط با یکدیگر پیش ببرد و تا حد ممکن، تلاش نموده است به زبان نوجوان هم نزدیک گردد. این کتاب به نسبت کارهایی که برای مخاطب بزرگسال در حوزه استعمارپژوهی اجرا شده، درخور توجه است. چندسال قبل این کتاب به دستم رسید و دیدم که برای منِ مخاطب بزرگسال هم مسائل مفیدی دارد و همان زمان چند جلد آن را مطالعه کردم. شاید این کتاب هنوز جای کار دارد که بهتر گردد و به زبان نوجوانان نزدیک تر و دراماتیزه تر گردد؛ اما در جای خودش به نظرم یک شاهکار است.

- نوجوانان شرکت نماینده در پویش هیس طوری را از منظر کنجکاوی و فعال بودن فکر چطور دیدید؟

بچه های خوبی بودند و فکر پرسؤالی داشتند و به این علت، به نظرم مسیری که انتخاب کردند و پویشی که در آن شرکت کردند به رشد فکری و شخصیتی آنها خیلی یاری نموده است؛ چرا که به نسبت خیلی از نوجوانان دیگر، فکر آماده تر و پرسشگرانه تری داشتند.

- شما در کلاس ها به مسئله بومی سازی اشاره کردید؛ آیا نوجوانان امروز این قابلیت را دارند که مسیر استعمار نو و فرانوی درون کشورمان را تغییر دهند و مسیری بومی برای دانش ها ایجاد نمایند؟

بحث من در آنجا این بود که اگر بخواهیم این اتفاق رخ دهد باید اول به ریشه های تاریخی شان توجه نمایند و یک احساس هویت تاریخی و احساس اعتمادبه نفس ملیتی و تاریخی داشته باشند که بتوانند شرایط موجود را که بخش عمده آن ماحصل تاریخ استعمار در دنیا و ایران است تغییر دهند؛ اما کار ساده ای نیست و به این زودی ها هم انجام نمی گردد ولی نیازمند تلاش و تلاش و قدم های کوچک است.