بایست های نوین روابط ایران- چین - گردشیا

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرنگاران، سفر رییس جمهوری ایران به چین برای شرکت در کنفرانس تعامل و اقدامات برای اعتماد سازی در آسیا (سیکا) صورت می گیرد. محور اصلی این کنفرانس بهبود همکاری و اعتماد سازی بین کشورهای آسیا با هدف تقویت صلح و امنیت در این قاره است. کنفرانس اخیر تحت الشعاع چالش های منطقه ای و بین المللی مانند اختلافات دریایی مابین چین، ژاپن، تایوان، کره جنوبی، در دریای چین شرقی، چرخش نظامی آمریکا به آسیا و اقیانوسیه- اوضاع امنیتی شبه جزیره کره- مساله هسته ای ایران و بحران اوکراین است. با توجه به ماهیت پدیده قدرت در عرصه بین الملل، نقش کشورهای کوچک در روابط بین الملل که دیرزمانی رئالیست ها آنها را نادیده می گرفتند در حال تغییر است و این سازمان مشتمل بر کشورهای کوچک آسیا و اتحادیه آسه آن تاییدی بر نفوذ و نقش جدیدی است که در عرصه بین المللی پیدا نموده اند. هرچند سازمان سیکا دارای اهداف امنیتی است اما می تواند برای ایران دارای پتانسیل بالای مالی باشد. نفوذ مالی کشورهای شرق آسیا و به خصوص چین در معادلات دنیای و منطقه ای بر ما پوشیده نیست.

امروز کشور چین از قطب های مهم سیاسی و مالی دنیاست اما ما شناخت اندکی از صندلی این کشور در مناسبات دنیای داریم. برای مثال ما هنوز رویکرد چین در قبال ایران را نمی دانیم. در بحث هسته ای رویکرد چین فرصت طلبانه است یا حامیانه؟ حجم اقتصاد چین بالغ بر 2، 3تریلیون دلار است و پیش بینی می گردد تا سال 2020، 50درصد از رشد فراوری ناخالص داخلی در سطح دنیا متعلق به کشورهای عضو گروه بریکس (برزیل، روسیه، هند و چین) باشد که چین از مطرح ترین کشورهای عضو آن به شمار می رود. چین با وجود اختلافات ارضی با ژاپن و رقابت ژئوپلیتیک با ایالات متحده، بالاترین حجم دادوستد تجاری را نیز با همین کشورها دارد. در جامعه غرب پاسیفیک، چین، ژاپن و آسه آن و در پان پاسیفیک چین به همراه آمریکا و کانادا حضوری فعال دارد. شناخت و فهم ما از روابط بین المللی چین خصوصا با آمریکا با ذهنیت ژئپولیتیکی است و به همین دلیل نگاه چینی ها به ایران ژئوپلیتیکی بوده است. حال آنکه طبق آمار فوق الذکر روابط بین المللی چین تحت تاثیر صادرات و ژئواکونومیک است و مشخصا رویکرد آنها به ایران فرصت طلبانه بوده است.

در سیاست نوین چین، اقتصاد مولفه ای حیاتی است و طراحی سیاست خارجی مبتنی بر همین ایده است. آقای روحانی به خوبی مطلع است که رابطه ایران و چین یک رابطه نامتوازن است و در دیداری که با شی جین پینگ رییس جمهوری چین خواهد داشت رویکرد جدیدی را مدنظر دارد؛ رویکردی که در عرصه دیپلماسی شاهد نمایش آن هستیم. انرژی و ذخایر نفت و گاز ایران که رتبه دوم دنیای را دارد جوابگوی انرژی چین خواهد بود اما این مستلزم برداشتن تحریم هاست؛ جایی که شاهد مواضع متغیر چین در قبال برنامه هسته ای ایران بوده ایم. شناخت چالش ها و گوشزدکردن آنها به رهبران و ارایه راه چاره های علمی برای حل وفصل مسائل مخصوصا آموزشگاه علوم اجتماعی چین مبنای عمل دولت چین است. چینی ها در این سه دهه اخیر، برای تبدیل نقطه ضعف - تهدید به نقطه قوت - فرصت شناخت عمیق و تبحری ویژه پیدا نموده اند. این شناخت باعث چندوجهی شدن سیاست خارجی پکن شده است. چین همزمان با آنکه در شورای امنیت سازمان ملل همراه کشورهای آمریکا، فرانسه و انگلستان به تحریم ایران رای می دهد بخش بزرگی از بازار ایران را به کالاهای صادراتی خود اختصاص داده است. مناسبات با این کشور در سال های آینده مستلزم شناخت و درک استراتژی چندوجهی چین است. این الزام یکی از بایست های اصلی دستگاه سیاست خارجی آقای روحانی است. منطق این استراتژی، مالی است و محیط اجرای استراتژی فوق بازارهای دنیای منجمله بازار ایران است. در این صورت خیلی سخت نیست که بگوییم چین در بحث هسته ای ایران، در چارچوب الزامات استراتژی مالی خود به جلو می رود؛ دقیقا همان جایی که محل تلاقی دولت آقای روحانی با دولت چین به رهبری جین پینگ است.

رشد خیر ه کننده کشورهای شرق آسیا مخصوصا اتحادیه آسه آن از دیگرفرصت هایی است که با شناخت و برنامه ریزی می توان به آن سمت حرکت کرد. اکثر کشورهای اتحادیه فوق، عضو دایم یا ناظر سیکا هستند. رایزنی و فعال کردن دیپلماسی مالی با این منطقه مهم از ضروریاتی است که آقای روحانی در این سفر باید مدنظر داشته باشد. این 10کشور (آسه آن) 2، 2تریلیون دلار فراوری ناخالص داخلی دارند. از نظر سیاسی نیز روابط و تعامل با این کشورها خیلی آسان تر و منطقی تر از دیگرمناطق دنیا است. به طور مثال کامبوج که شاهد درگیری ها و مناقشات فراوانی بوده است با عضویت در این اتحادیه توانسته است موقعیت بهتری را به دست بیاورد؛ اقدامی که باعث تشویق تیمور شرقی نیز شده است. در نهایت اینکه توسعه روابط با چین با تغییر استراتژی این کشور در شناخت ایران به عنوان یک قدرت مالی منطقه ای - و نه به عنوان یک موازنه گر- مخصوصا در روابط چین با اتحادیه اروپا و آمریکا حایزاهمیت است.

خبرنگاران: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای بازنشر می گردد.