6 ترفند ساده برای افزایش سرعت حافظه SSD
به گزارش گردشیا، امروزه حافظه های SSD رایج ترین نوع حافظه در هر دو دستگاه لپ تاپ و کامپیوترهای دسکتاپ هستند. این حافظه ها کوچک، بی صدا و در مقایسه با هارد دیسک های سنتی، عملکرد بسیار بهتری دارند؛ اما با گذشت زمان، ممکن است سرعت آن ها کاهش یابد (و در نهایت به طور کامل از کار بیفتند). به خواندن این مطلب ادامه دهید تا ببینید آیا حافظه SSD شما کند شده است و برای بهبود سرعت آن چه کاری می توانید انجام دهید.
آنالیز کند شدن حافظه SSD
SSDها ممکن است به دلایل مختلفی عملکرد نامطلوبی داشته باشند: فضای ذخیره سازی درایو رو به اتمام باشد، تنظیمات نادرست ویندوز تداخل ایجاد کند، یا شاید تنظیمات SSD شما احتیاج به بهینه سازی داشته باشد. برای تشخیص اینکه کاهش سرعت واقعی است یا تنها تصور شماست، می توانید از برنامه رایگان CrystalDiskMark برای آنالیز سرعت فعلی درایو خود بهره ببرید. (شاید بخواهید این کار را سالی یک بار انجام دهید تا هرگونه کاهش سرعت را قبل از اینکه متوجه آن شوید، شناسایی کنید.)
CrystalDiskMark می تواند سرعت های خواندن و نوشتن ترتیبی درایو شما را نشان دهد که می توانید آن ها را با معینات فراورینماینده مقایسه کنید. اگر درایو شما به طور قابل توجهی کندتر عمل می نماید، می توانید به نکات زیر مراجعه کنید. در غیر این صورت، مسئله ای ندارید.
بعلاوه برای بهینه سازی SSD، مهم است که دقیقاً بدانید کدام درایوها روی رایانه شما نصب شده اند، به ویژه اگر از چندین درایو استفاده می کنید. با استفاده از ابزار رایگان Speccy می توانید این جزئیات را پیدا کنید. با استفاده از Speccy، می توانید جزئیات را در صفحه Summary زیر بخش Storage پیدا کنید. بعلاوه می توانید اطلاعات دیگری مانند رابط ها، زمان های کارکرد، و شرایط عملکرد را مشاهده کنید.
به روزرسانی Firmware
همه می دانند که ویندوز باید به طور منظم به روزرسانی گردد تا مسائل برطرف شوند، امنیت افزایش یابد، و ویژگی های نو اضافه شوند. همین موضوع برای SSDها نیز صادق است: فراورینمایندگان درایو، به روزرسانی های Firmware ارائه می دهند (البته با سرعتی بسیار کمتر از به روزرسانی های ویندوز).
به روزرسانی های Firmware عمدتاً برای برطرف خطاهایی مانند محاسبه نادرست عمر مفید SSD هستند، اما می توانند منجر به بهبود عملکرد نیز شوند. ما توصیه می کنیم که در صورت موجود بودن، به روزرسانی های Firmware را نصب کنید.
مشکل این است که به طور اتوماتیک از موجود بودن یک به روزرسانی Firmware برای مدل SSD خود آگاه نمی شوید، به این معنی که باید به طور فعالانه در پی آن باشید. راحت ترین روش آنالیز این است که از ابزار پشتیبانی فراورینماینده SSD خود بهره ببرید، مانند Crucial Storage Executive، Kingston SSD Manager، یا Samsung Magician. بعلاوه باید بتوانید به روزرسانی Firmware را مستقیماً از داخل ابزار پشتیبانی SSD نصب کنید. فرآیند به روزرسانی معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد و با خاموش شدن رایانه به سرانجام می رسد. (ما توصیه می کنیم قبل از آغاز فرآیند، از داده های خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.)
افزایش حافظه کش DRAM
SSDها از نظر نوع فلش با یکدیگر تفاوت دارند. بیشتر مدل ها با TLC (Triple Level Cell) یا QLC (Quadruple Level Cell) تجهیز شده اند؛ در TLC، هر سلول سه بیت و در QLC، هر سلول چهار بیت ذخیره می نماید. این ویژگی به عنوان چگالی ذخیره سازی شناخته می گردد و چگالی های ذخیره سازی بالاتر برای هزینه های فراوری ارزان تر هستند - اما نقطه ضعف این است که چگالی های ذخیره سازی بالاتر بر سرعت عملکرد سلول های جداگانه تأثیر منفی می گذارند. فراورینمایندگان می توانند با استفاده از فناوری انباشتن NAND تا حدی این موضوع را جبران نمایند، اما این جبران فقط تا یک حد مشخص موثر است.
به همین علت، تراشه کنترل نماینده نقش مهمی ایفا می نماید. این تراشه می تواند به وسیله کنترل هوشمند، نقص های سرعت سلول های فلش نسبتاً کند را به حداقل برساند. علاوه بر این، در بعضی مدل های SSD، این تراشه به وسیله یک مؤلفه اضافی به نام حافظه کش DRAM (Dynamic Random Access Memory) پشتیبانی می گردد که داده های مدیریتی و جدول نقشه برداری را ذخیره می نماید.
از آنجا که حافظه DRAM بسیار سریع تر از فلش NAND است، زمان دسترسی را کاهش می دهد که این امر به نوبه خود نرخ انتقال داده را افزایش می دهد. بدون حافظه کش DRAM، SSDها مجبورند نقشه برداری داده های خود را مستقیماً در سلول های NAND ذخیره نمایند. این موضوع نه تنها سرعت کلی دسترسی را کاهش می دهد، بلکه اندازه فرسایش سلول های حافظه را نیز افزایش می دهد. به همین علت است که این نوع SSDها ارزان تر هستند و ضمانت نامه های کوتاه تری دارند.
از معینات فنی SSD می توانید تشخیص دهید که آیا یک ماژول DRAM دارد یا خیر، اما این موضوع همواره معین نیست. در این صورت، می توانید از پایگاه داده معینات SSD سایت TechPowerUp برای آنالیز بهره ببرید.
زمان بندی بهینه سازی های دوره ای
برای حافظه های مبتنی بر فلش، درایوها باید به طور منظم بهینه سازی شوند تا در بلندمدت عملکرد خود را حفظ نمایند. SSDهایی که نزدیک به ظرفیت کامل خود هستند نمی توانند با حدبیشتر کارایی عمل نمایند، بنابراین احتیاج به پاک سازی دوره ای دارند. مشکل این است که SSDها مانند HDDها نیستند؛ نمی توانند به سادگی داده هایی که دیگر مورد احتیاج نیست را بازنویسی نمایند. بلکه باید برای آزادسازی بلوک ها، چرخه پاک سازی را طی نمایند.
این به اصطلاح جمع آوری زباله در پس زمینه اتفاق می افتد و به وسیله دستور trim سیستم عامل فعال می گردد. فرآیند trimming تضمین می نماید که سرعت نوشتن یک SSD در اوج خود باقی بماند، زیرا دیگر احتیاجی به خالی کردن و پاک سازی بلوک ها قبل از نوشتن واقعی داده ها ندارد. خوشبختانه، ویندوز به راحتی امکان زمان بندی این فرآیند بهینه سازی را برای SSDها فراهم می نماید. منوی Start را باز نموده و Defragment and Optimize Drives را جستجو کنید، سپس برای اجرای آن انتخابش کنید.
در پنجره Optimize Drives که باز می گردد، همه درایوهای سیستم خود را تحت بخش Status مشاهده خواهید کرد. هر درایو می تواند زمان بندی بهینه سازی جداگانه ای داشته باشد. برای تنظیم زمان بندی برای یک درایو، درایو مورد نظر را انتخاب کنید و سپس روی دکمه Change settings در پایین سمت راست کلیک کنید. مطمئن شوید که کادر Run on a schedule فعال است، سپس یک تناوب را انتخاب کنید. (حالت پیش فرض هفتگی است، اما می توانید روزانه یا ماهانه نیز انتخاب کنید.)
استفاده از DirectStorage در زمان گیمینگ
برای گیمینگ، حافظه SSD مزایای زیادی دارد و اگر چندین حافظه SSD در سیستم Windows 11 خود نصب نموده اید، می توانید با انتخاب یک SSD فوق العاده سریع NVMe برای بازی، عملکرد گیمینگ را افزایش دهید. مایکروسافت این فناوری را DirectStorage می نامد.
بدون DirectStorage، داده های یک بازی باید ابتدا در RAM بارگذاری شده و سپس به وسیله CPU باز شوند تا در نهایت به GPU منتقل شوند. با DirectStorage، GPU می تواند مستقیماً داده ها را از درایو NVMe و RAM دریافت کند که به طور قابل توجهی زمان بارگذاری و تأخیر را کاهش می دهد.
DirectStorage معمولاً به طور پیش فرض فعال است، به شرطی که سیستم عامل ماژول حافظه M.2 را به درستی شناسایی نموده باشد و SSD از پروتکل NVMe (Non-Volatile Memory Express) پشتیبانی کند. اما بهتر است آنالیز کنید که آیا فعال است یا نه، تا مطمئن شوید.
ساده ترین راه برای آنالیز اینکه DirectStorage با SSD NVMe شما به درستی کار می نماید، استفاده از حالت گیمینگ یکپارچه ویندوز است. می توانید این کار را با استفاده از کلیدهای میانبر Windows key + G انجام دهید. پس از ورود به حالت گیمینگ، روی آیکون چرخ دنده در نوار بالا کلیک کنید تا به تنظیمات دسترسی پیدا کنید، سپس روی Gaming features کلیک کنید. در اینجا اطلاعاتی درباره DirectStorage خواهید دید؛ اینکه آیا GPU و سیستم عامل شما از آن پشتیبانی می نمایند و بعلاوه اینکه کدام درایوها سازگار هستند.
برای عملکرد بهینه حافظه SSD در بازی، مطمئن شوید که بازی های شما روی یک درایو NVMe که از DirectStorage پشتیبانی می نماید، نصب شده باشند.
جلوگیری از خوابیدن و کاهش سرعت
وقتی از رایانه یا لپ تاپ خود استفاده نمی کنید، در نهایت به حالت صرفه جویی در انرژی سوئیچ می نماید و زمانی که این اتفاق می افتد، SSD داخلی نیز پس از مدتی به حالت خواب می رود.
بعداً، وقتی برمی شد تا فعالیت های کامپیوتری خود را از سر بگیرید، SSD باید بیدار گردد تا بتواند کاری انجام دهد. این فرآیند چند ثانیه طول می کشد که شاید زمان زیادی به نظر نرسد، اما در طولانی مدت می تواند آزاردهنده باشد. برای جلوگیری از رفتن SSD به حالت خواب، می توانید تنظیمات پلن انرژی ویندوز را تغییر دهید. ایراد این کار این است که SSD همواره برق مصرف می نماید چون همواره روشن است.
برای انجام این تغییر، منوی Start را باز نموده و Edit power plan را جستجو کنید، سپس برای باز کردن صفحه مربوطه در Control Panel آن را انتخاب کنید. به طور جایگزین، می توانید مستقیماً Control Panel را باز نموده و به مسیر System and Security > Power Options > Change plan settings بروید. در اینجا، روی لینک Change advanced power settings کلیک کنید. در پنجره Power Options که ظاهر می گردد، بخش Hard disk را باز کنید، سپس گزینه Turn off hard disk after را باز کنید. میزان را برای هر دو حالت باتری و متصل به 0 یا Never تغییر دهید.
بعلاوه می توانید بخش PCI Express را باز کنید، سپس گزینه Link State Power Management را باز نموده و میزان را برای هر دو حالت باتری و متصل به Off تغییر دهید. این کار از کاهش فرکانس PCIe bus جلوگیری نموده و عملکرد خافظه SSD را بهبود می بخشد؛ به عبارت دیگر، تأخیر SSD را با هزینه افزایش مصرف برق کلی به حداقل می رساند. (در لپ تاپ ها، ممکن است بخواهید با انتخاب Moderate power savings سازش کنید.)
بهبود خنک سازی با استفاده از هیت سینک
یک حافظه SSD که بیش از حد گرم گردد، سرعت خود را کاهش خواهد داد. به همین علت است که امروزه تعداد بیشتری از مدل های SSD با هیت سینک عرضه می شوند و بسیاری از مادربردها نیز دارای هیت سینک در اسلات M.2 هستند.
اگر جریان هوا در داخل کامپیوتر شما مناسب است، احتیاجی به خنک نماینده اضافی برای SSD ندارید. با این حال، اگر متوجه شدید که SSD NVMe شما اغلب بالاتر از دمای عملیاتی مورد نظرش کار می نماید، ممکن است استفاده از هیت سینک ایده خوبی باشد. برای بیشتر SSDهای M.2، دمای عملیاتی توصیه شده بین 0 درجه سانتی گراد تا 70 درجه سانتی گراد است. شما می توانید این اطلاعات را با استفاده از ابزار پشتیبانی فراورینماینده درایو خود آنالیز کنید، که معمولاً تمام معینات اصلی درایو را نشان می دهد.
احتیاج به خنک نماینده اضافی برای SSD شما بعلاوه بستگی به نسخه PCIe آن دارد. هرچه نسخه PCIe بالاتر باشد، سرعت بیشتری دارد و حرارت بیشتری فراوری می نماید. به همین علت، بیشتر فراورینمایندگان معمولاً برای SSDهای نوتر با نسخه PCIe 5.0 استفاده از هیت سینک را توصیه می نمایند و اغلب این مدل ها را با حفاظت حرارتی عرضه می نمایند. این طراحی ها به طور معمول بدون فن هستند و از آلومینیوم یا مس ساخته می شوند که دارای پدهای حرارتی در زیر خود هستند و روی ماژول های فلش قرار می گیرند.
در نهایت، عامل مشخص نماینده در خنک سازی SSD این است که SSD شما در استفاده روزمره چگونه به کار گرفته می گردد. در استفاده های روزمره از ویندوز، احتمالاً از تمام پتانسیل عملکردی SSD خود استفاده نمی کنید و در نتیجه تنها اگر فشار زیادی به حافظه SSD وارد می کنید، باید نگران عملکرد دریافتی از آن باشید. در نهایت باید بگوییم که برای خرید انواع حافظه SSD، می توانید به سایت خبرنگاران سر بزنید.
منبع: PCWorld
منبع: دیجیکالا مگ